Mediacja to próba doprowadzenia do ugodowego oraz satysfakcjonującego obie strony rozwiązania konfliktu na drodze dobrowolnych negocjacji prowadzonych przy udziale trzeciej osoby, neutralnej wobec stron i ich konfliktu, czyli mediatora, który wspiera przebieg rozmów, łagodzi powstające napięcia i pomaga – nie narzucając jednak żadnego rozwiązania – w wypracowaniu kompromisu.

Oszczędność czasu i pieniędzy w porównaniu z postępowaniem sądowym.

Poufność procesu – mediacja jest dyskretna i chroni prywatność stron.

Strony mają kontrolę nad rozwiązaniem sporu.

Poprawa lub utrzymanie dobrych relacji między stronami.

Elastyczność w dostosowaniu procesu do potrzeb stron.

Mediację można zastosować w wielu rodzajach sporów, w tym:

1. • Sprawy cywilne (np. konflikty sąsiedzkie, podział majątku, sprawy rodzinne).
   • Sprawy gospodarcze (np. spory kontraktowe, niewywiązywanie się z umów).
   • Sprawy pracownicze (np. konflikty na linii pracodawca–pracownik, mobbing).
   • Sprawy rodzinne (np. ustalenie kontaktów z dziećmi, alimenty).
   • Sprawy karne (w określonych przypadkach, jako środek naprawczy i pojednawczy).

Mediacja jest procesem dobrowolnym. Żadna ze stron nie może być zmuszona do udziału w mediacji ani do kontynuowania jej wbrew swojej woli.

Czas trwania mediacji zależy od złożoności sporu i gotowości stron do współpracy. Proste sprawy mogą zostać rozwiązane w ciągu jednego lub kilku spotkań, podczas gdy bardziej skomplikowane mogą wymagać więcej czasu. W mediacjach sądowych termin trwania mediacji jest zwykle wyznaczany przez sąd na okres do trzech miesięcy.

Koszt mediacji jest zwykle niższy niż koszt postępowania sądowego. Wynagrodzenie mediatora może być ustalane na podstawie stawek określonych w przepisach lub umownie między stronami a mediatorem. Dokładna kwota zależy od rodzaju sprawy i czasu trwania mediacji.

Tak, mediacja jest procesem poufnym. Wszystkie informacje ujawnione podczas mediacji są objęte tajemnicą mediacyjną i nie mogą być wykorzystane w ewentualnym postępowaniu sądowym bez zgody stron.

Strony mogą wspólnie wybrać mediatora, którego uważają za odpowiedniego do poprowadzenia ich sprawy. Ważne jest, aby mediator był osobą neutralną, bezstronną i posiadał odpowiednie kwalifikacje oraz doświadczenie w prowadzeniu mediacji.

Tak, ugoda zawarta w mediacji ma moc umowy między stronami. W przypadku mediacji sądowej ugoda może zostać zatwierdzona przez sąd i wtedy staje się prawomocna oraz wykonalna, tak jak wyrok sądowy.

Jeśli mediacja nie zakończy się ugodą, strony mogą zdecydować się na inne metody rozwiązania sporu, takie jak postępowanie sądowe. Informacje ujawnione podczas mediacji pozostają poufne i nie mogą być wykorzystane w sądzie.

Tak, każda ze stron ma prawo wycofać się z mediacji na każdym etapie procesu, bez konieczności podawania przyczyny.

Tak, mediacja może być prowadzona również w formie online, np. poprzez wideokonferencję. Umożliwia to uczestnictwo w mediacji bez względu na miejsce pobytu stron i zwiększa elastyczność procesu.

Przeanalizuj swoje potrzeby i oczekiwania.

Zbierz niezbędne dokumenty związane ze sprawą.

Zastanów się nad możliwymi rozwiązaniami i ustępstwami.

Przygotuj się do otwartej i konstruktywnej rozmowy.

Udział prawnika w mediacji nie jest obowiązkowy, ale strony mogą zdecydować się na wsparcie prawne, jeśli czują taką potrzebę. Prawnik może pomóc w zrozumieniu aspektów prawnych sprawy oraz w sformułowaniu ugody.

Mediacyjne sposoby rozwiązywania konfliktów znane były już w bardzo prymitywnych społeczeństwach. Mediacje z powodzeniem stosowano w starożytnym Rzymie i w Średniowieczu. Początki mediacji „nowożytnej” to lata siedemdziesiąte – USA – tam powstały pierwsze nowoczesne rozwiązania i procedury mediacji.

Mediacja w Polsce ma swoje korzenie w latach 90. XX wieku. Pierwsze formalne uregulowania dotyczące mediacji zostały wprowadzone w polskim systemie prawnym w 1997 roku.

Kluczowe etapy rozwoju mediacji w Polsce:

• 1997 rok:
  • Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego wprowadziła możliwość kierowania spraw do mediacji w postępowaniu cywilnym. Był to ważny krok w promowaniu alternatywnych metod rozwiązywania sporów (ADR) w Polsce.
• 2001 rok:
  • Wprowadzenie mediacji w sprawach nieletnich na mocy nowelizacji Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. Mediacja stała się narzędziem wspomagającym resocjalizację i rozwiązywanie konfliktów z udziałem nieletnich.
• 2003 rok:
  • Nowelizacja Kodeksu postępowania karnego umożliwiła stosowanie mediacji w sprawach karnych. Dawało to możliwość pokrzywdzonym i oskarżonym nawiązania dialogu i ewentualnego naprawienia szkody.
• 28 lipca 2005 roku:
  • Istotne zmiany wprowadzone ustawą o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja ta usystematyzowała przepisy dotyczące mediacji, wprowadzając m.in.:
    • Mediację umowną i sądową – określono zasady prowadzenia mediacji zarówno na podstawie umowy stron, jak i skierowanych przez sąd.
    • Status mediatorów – wprowadzono wymogi dotyczące kwalifikacji mediatorów oraz zasady ich działania.
    • Procedury mediacyjne – uregulowano proces mediacji, w tym zasady poufności, dobrowolności i bezstronności.

Rozwój mediacji po 2005 roku:

• 2010 rok:
  • Wprowadzenie Dyrektywy 2008/52/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie niektórych aspektów mediacji w sprawach cywilnych i handlowych, co przyczyniło się do dalszej popularyzacji mediacji w Polsce.
• 2015 rok:
  • Kolejne nowelizacje przepisów, mające na celu zwiększenie roli mediacji w systemie wymiaru sprawiedliwości. Wprowadzono m.in. obowiązek informowania stron o możliwości mediacji oraz zachęcanie do korzystania z niej na różnych etapach postępowania.

 Funkcjonowanie mediacji cywilnej w Polsce opiera się głównie na przepisach Kodeksu postępowania cywilnego oraz powiązanych aktach prawnych. Te regulacje tworzą spójny system prawny, który umożliwia stronom skuteczne i efektywne rozwiązywanie sporów poza tradycyjnym postępowaniem sądowym.

Mediacja jest narzędziem promowanym przez ustawodawcę jako korzystna alternatywa dla procesu sądowego, oferując:

• Szybsze rozwiązanie sporu
• Niższe koszty
• Zachowanie poufności
• Możliwość utrzymania lub poprawy relacji między stronami

Podstawy prawne funkcjonowania mediacji cywilnej w Polsce

Mediacja cywilna w Polsce jest uregulowana przez szereg aktów prawnych, które tworzą ramy prawne dla jej funkcjonowania. Poniżej przedstawiam najważniejsze z nich:

1. Kodeks postępowania cywilnego (KPC)

• Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 1964 r. Nr 43, poz. 296 z późn. zm.)

Mediacja w sprawach cywilnych jest przede wszystkim uregulowana w Kodeksie postępowania cywilnego w następujących przepisach:

• • Art. 10 KPC: Zasada polubownego rozwiązywania sporów

> „W sprawach, w których to możliwe, sąd powinien dążyć do ugodowego załatwienia sprawy, w szczególności przez nakłanianie stron do mediacji.„

• • Art. 183^1 – 183^15 KPC: Dział dotyczący mediacji

Przepisy te szczegółowo regulują:

• • • Zasady kierowania stron do mediacji
    • Zasady przeprowadzania mediacji
    • Status mediatora i wymagania wobec niego
    • Procedurę zawierania i zatwierdzania ugody mediacyjnej
    • Skutki prawne ugody zawartej przed mediatorem

2. Ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych

• Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2005 r. Nr 167, poz. 1398 z późn. zm.)

Reguluje kwestie związane z kosztami mediacji, w tym:

• • Zwrot opłat sądowych w przypadku zawarcia ugody przed mediatorem
  • Wysokość wynagrodzenia mediatora i zwrotu jego wydatków

3. Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości

• Rozporządzenie w sprawie wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków mediatora w postępowaniu cywilnym
  • Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 20 czerwca 2016 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 921)

Określa:

• • • Stawki wynagrodzenia mediatorów w sprawach cywilnych
    • Zasady zwrotu wydatków poniesionych przez mediatora

4. Ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji

• Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 1966 r. Nr 24, poz. 151 z późn. zm.)

W pewnym zakresie odnosi się do możliwości zastosowania mediacji w postępowaniach administracyjnych o charakterze cywilnoprawnym.

5. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/52/WE

• Dyrektywa 2008/52/WE z dnia 21 maja 2008 r.
  • Dotyczy niektórych aspektów mediacji w sprawach cywilnych i handlowych.
  • Polska implementowała tę dyrektywę do swojego prawa, co wpłynęło na ujednolicenie zasad mediacji z innymi krajami Unii Europejskiej.

Choć zarówno mediacja, jak i negocjacje mają na celu osiągnięcie porozumienia, różnią się pod względem obecności mediatora, struktury procesu i sposobu komunikacji. Wybór odpowiedniej metody zależy od specyfiki konfliktu, relacji między stronami oraz potrzeb i preferencji uczestników. Mediacja oferuje wsparcie neutralnej osoby trzeciej, co może być kluczowe w trudnych lub emocjonalnych sporach, podczas gdy negocjacje dają stronom pełną kontrolę nad procesem i są bardziej odpowiednie, gdy komunikacja przebiega sprawnie.

Negocjując, Strony same rozwiązują konflikt. W mediacji strony proszą mediatora o pomoc. Można więc powiedzieć, że mediacja to negocjacje zarządzane przez mediatora.

Kluczowe różnice

1. Obecność osoby trzeciej:
   • Mediacja: Udział mediatora, który wspiera komunikację i pomaga w rozwiązywaniu konfliktu.
   • Negocjacje: Bez udziału mediatora; strony negocjują bezpośrednio.
2. Rola mediatora:
   • Mediacja: Mediator jest neutralny, nie faworyzuje żadnej ze stron i nie narzuca rozwiązań.
   • Negocjacje: Brak mediatora; strony samodzielnie dążą do porozumienia.
3. Struktura procesu:
   • Mediacja: Bardziej ustrukturyzowana z ustalonymi zasadami i etapami.
   • Negocjacje: Mniej formalna, elastyczna struktura zależna od stron.
4. Poufność:
   • Mediacja: Zapewniona poufność procesu i treści rozmów.
   • Negocjacje: Poufność zależy od ustaleń między stronami; może nie być formalnie zagwarantowana.
5. Zarządzanie emocjami:
   • Mediacja: Mediator pomaga w zarządzaniu emocjami i napięciami.
   • Negocjacje: Strony muszą same radzić sobie z emocjami, co może prowadzić do eskalacji konfliktu.
6. Skupienie na interesach vs. stanowiskach:
   • Mediacja: Skupia się na rzeczywistych interesach i potrzebach stron.
   • Negocjacje: Często koncentrują się na stanowiskach negocjacyjnych, co może utrudniać znalezienie wspólnego rozwiązania.

Warto wybrać mediację, gdy:

• Komunikacja między stronami jest utrudniona lub napięta.
• Istnieją silne emocje lub konflikt jest skomplikowany.
• Strony potrzebują neutralnej osoby, która pomoże w ustrukturyzowaniu rozmów.
• Chcą zachować poufność i dyskrecję.
• Zależy im na poprawie lub utrzymaniu relacji w przyszłości.

Negocjacje są odpowiednie, gdy:

• Strony są w stanie skutecznie komunikować się bezpośrednio.
• Konflikt jest mniej skomplikowany lub emocjonalny.
• Zaufanie między stronami jest na tyle duże, że mogą samodzielnie wypracować porozumienie.
• Nie jest potrzebna obecność neutralnej osoby trzeciej.

Mediacja i arbitraż to dwie alternatywne metody rozwiązywania sporów poza sądem, znane jako alternatywne metody rozwiązywania sporów (Alternative Dispute Resolution – ADR). Choć oba procesy mają na celu pomóc stronom w rozwiązaniu konfliktu bez angażowania sądu, różnią się one pod wieloma względami, w tym w sposobie prowadzenia, roli osoby trzeciej oraz wiążącej naturze ich wyników.

Mediacja

• Charakter procesu: Mediacja to dobrowolny i nieformalny proces, w którym neutralny i bezstronny mediator pomaga stronom w komunikacji i dąży do wypracowania wzajemnie akceptowalnego porozumienia.
• Rola mediatora: Mediator pełni rolę facylitatora. Nie ma uprawnień do narzucania stron decyzji ani rozstrzygania sporu. Jego zadaniem jest ułatwienie dialogu, pomoc w zidentyfikowaniu interesów i potrzeb stron oraz wspieranie ich w znalezieniu rozwiązania.
• Kontrola nad wynikiem: Strony mają pełną kontrolę nad procesem i wynikiem mediacji. To one decydują, czy osiągnąć porozumienie i na jakich warunkach.
• Poufność: Mediacja jest poufna. Informacje ujawnione w trakcie procesu nie mogą być wykorzystane w przyszłych postępowaniach sądowych bez zgody stron.
• Wiążący charakter: Ugoda zawarta w mediacji staje się wiążąca dopiero po jej podpisaniu przez strony. W przypadku mediacji sądowej, po zatwierdzeniu przez sąd, ugoda ma moc prawną ugody zawartej przed sądem.
• Cel: Głównym celem mediacji jest osiągnięcie satysfakcjonującego dla obu stron porozumienia, z naciskiem na zachowanie lub poprawę relacji między stronami.

Arbitraż

• Charakter procesu: Arbitraż to bardziej formalny proces niż mediacja, przypominający postępowanie sądowe, ale prowadzone poza sądem. Strony zgadzają się przedłożyć swój spór neutralnemu arbiterowi lub panelowi arbitrów.
• Rola arbitra: Arbiter pełni rolę decyzyjną, podobną do sędziego. Po wysłuchaniu argumentów i dowodów obu stron arbiter wydaje wiążące rozstrzygnięcie (tzw. wyrok arbitrażowy).
• Kontrola nad wynikiem: Strony oddają kontrolę nad ostatecznym wynikiem arbitrowi. Decyzja arbitra jest zazwyczaj ostateczna i ma moc prawną.
• Poufność: Arbitraż może być poufny, ale stopień poufności zależy od umowy między stronami lub regulaminu instytucji arbitrażowej.
• Wiążący charakter: Wyrok arbitrażowy jest wiążący i wykonalny, podobnie jak wyrok sądu. Może być egzekwowany przez sądy, a możliwości jego zaskarżenia są ograniczone.
• Cel: Celem arbitrażu jest ostateczne rozstrzygnięcie sporu poprzez wydanie decyzji przez bezstronnego arbitra.

Może. Mediacja jest dobrowolna. Dlatego lepiej – gdy sporu jeszcze nie ma – przewidzieć taką ewentualność i zamieścić stosowną klauzulę w umowie. Są dwie możliwości: dokonanie stosownego zapisu w umowie lub zawarcie dodatkowej umowy o poddaniu się mediacji w przypadku sporu.

Tak. Mediacja w odróżnieniu od procesu sądowego jest dobrowolna. Oznacza to również, że każda ze stron może w każdej chwili zrezygnować z mediacji.

Całkowity. W postępowaniu przed sądem powszechnym strony tracą kontrolę nad sprawą: sędzia orzeknie, która ze stron proces przegra, która wygra. W mediacji nie ma sędziego – to strony z udziałem mediatora same szukają rozwiązań i decydują o rozstrzygnięciu sporu. Prawem każdej strony jest też zakończyć mediacje.

W profesjonalnych centrach mediacji, mediacje prowadzone przez uznanych mediatorów dają stronom 80% prawdopodobieństwo zawarcia ugody.
Wynik mediacji zależy od wielu czynników. Najważniejszym jest wola stron rozwiązania sporu. Profesjonalizm mediatora jest drugim elementem wpływającym na szanse mediacji.
Przykłady ilustrujące możliwości mediacji: sąd w Exeter /Anglia/ – ze spraw skierowanych do mediacji 75% kończy się ugodą. Inny przykład: sąd w Getyndze /Niemcy/ – to 90% ugód zawartych w mediacji!! Te fakty świadczą o niekwestionowanych możliwościach mediacji.

Do wszystkich – jeśli tylko strony tego chcą!!
Mediacja najlepiej sprawdza się w przypadku:
– sporów wynikłych z umów długoterminowych,
– sporów budowlanych i związanych z obrotem nieruchomościami,
– wszystkich tych konfliktów, w których ważna jest dobra opinia, renoma i marka firmy,
– tych sporów, w których ważne są relacje długoterminowe,
– konfliktów wynikłych z umów, których przedmiotem są usługi,
– konfliktów, które muszą być rozwiązane szybko.

Wadą mediacji jest to, co zarazem jest jej zaletą: strony mogą na nią nie wyrazić zgody, a nadto, w każdym momencie jej trwania z niej zrezygnować.

Med-arb to skierowanie sprawy z mediacji do arbitrażu.

Jak już stwierdziliśmy mediacja jest niejawna – a więc nie uczestniczy w niej publiczność, czy też dziennikarze. W mediacji powinny wziąć udział osoby, które mogą podejmować decyzje, co do wzajemnych ustępstw i kompromisów w trakcie mediacji. Mediacja to proces często dynamiczny i szybki – brak takiej osoby uniemożliwi podejmowanie decyzji w jej trakcie, a w konsekwencji doprowadzi do jej przerwania lub zakończenia mediacji. Niezbędny często wydaje się też udział osób, które mają największą wiedzę o przebiegu konfliktu. Obecni w trakcie mediacji prawnicy umożliwią szybkie doradztwo prawne.

Udział prawników w mediacji gospodarczej wydaje się być niezbędny, aczkolwiek zmienia się ich rola. Prawnicy są doradcami prawnymi osób, które podejmują decyzje w trakcie mediacji. O ile w trakcie procesu sądowego prawnicy zarządzają procesem i sprawą – o tyle w mediacji ich rola jest inna: przekazują swoim klientom informacje o prawnych skutkach podejmowanych decyzji.
Rolą prawnika jest też przygotowanie klienta do mediacji, przedyskutowanie z nim wszelkich możliwych rozwiązań i ich skutków prawnych.

W każdej. Im wcześniejsza faza konfliktu – tym większe szanse na jego pozytywne rozwiązanie.

Dlatego, że przyczyną konfliktu zwykle nie jest to, co stronom się wydaje, że jest. Dlatego również, że osoby znajdujące się „w konflikcie” tracą możliwość w pełni racjonalnego podejmowania decyzji, dochodzi do opisanych w psychologii zniekształceń percepcji w ocenie sytuacji, emocje w znacznym stopniu wpływają na złą jakość decyzji.
W rozwiązaniu problemu może pomóc jedynie osoba niezaangażowana w spór, będąca „poza sporem”.

Mediacja zakończona ugodą to wygrana obu stron. W mediacji nie chodzi o to, by któraś ze stron „wygrała”. Chodzi o to, by znaleźć rozwiązanie sporu akceptowane przez obie strony!

Strony mogą skierować ugodę zawartą przed mediatorem do sądu powszechnego, który nada ugodzie klauzulę wykonalności. /Taką ugodę można przekazać wraz z wnioskiem o wszczęcie egzekucji komornikowi, który wyegzekwuje warunki ugody./
W niektórych przypadkach stronom może zależeć na wydaniu wyroku o treści odpowiadającej treści ugody. W takim przypadku ugodzie można nadać formę wyroku. Na wniosek stron mediator wystąpi wówczas jako arbiter i wyda wyrok o treści ustalonej ugodą. W Sądzie Arbitrażowym przy KIG Rada Arbitrażowa mianuje mediatora arbitrem, który wyda wyrok o treści objętej ugodą.

Stronom pozostaje wówczas skorzystanie z drogi sądowej. Mogą skierować tę sprawę do Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej jeżeli łączy je stosowna klauzula arbitrażowa.
Wniesiona opłata mediacyjna „nie przepada”, zostanie bowiem zaliczona na poczet opłaty arbitrażowej!
Strony mogą też skierować swoją sprawę do sądu powszechnego lub innego sądu polubownego.

Nie. Ale może być zaliczona na poczet opłat arbitrażowych w przypadku, gdy strony skierują sprawę do Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej.

Mediator może odmówić prowadzenia mediacji z tzw. ważnych powodów. Mogą nimi być: konflikt interesów, przyczyny mogące wpłynąć na bezstronność mediatora lub gdy mediator sądzi, iż nie jest w stanie zachować swojej bezstronności w mediacji.

Mediator sporządza protokół z przeprowadzonej mediacji. Zawiera on jedynie:
– miejsce i czas prowadzenia mediacji,
– imiona, nazwiska stron i ich adresy,
– imię i nazwisko mediatora,
– wynik mediacji.
Ugoda stanowi często część protokołu, lecz zazwyczaj jest jego załącznikiem.

Mediatora wybierają strony albo wyznacza go sąd (biorąc pod uwagę w pierwszej kolejności stałych mediatorów).

 Mediacja może być prowadzona przed wniesieniem sprawy do sądu (mediacja pozasądowa), albo po wszczęciu postępowania – na podstawie postanowienia sądu.
W każdym przypadku warunkiem prowadzenia mediacji jest zgoda stron.

Każda ze stron może złożyć wniosek o przeprowadzenie mediacji na każdym etapie postępowania sądowego.

Postępowanie mediacyjne, do którego doszło na podstawie postanowienia sądu nie powinno trwać dłużej niż trzy miesiące. Na zgodny wniosek stron lub z innych ważnych powodów termin ten może zostać przedłużony, jeżeli będzie to sprzyjać ugodowemu załatwieniu sprawy.

Po otrzymaniu postanowienia sądu, mediator kontaktuje się ze stronami, ustalając termin i wskazując miejsce spotkania.
Mediator wyjaśnia zasady i cele postępowania mediacyjnego oraz pyta, czy strony wyrażają zgodę na mediację. Mediacja jest rozmową stron w obecności mediatora. Mogą się także odbywać indywidualne spotkania mediatora z każdą ze stron.
Strony mogą zrezygnować z udziału w mediacji na każdym etapie postępowania mediacyjnego.Mediacja jest poufna. Protokół z mediacji nie zawiera żadnych ocen ani stanowisk stron.Mediator nie może być świadkiem co do faktów, o których dowiedział się w związku z prowadzeniem mediacji, chyba że strony zwolnią go z obowiązku zachowania tajemnicy mediacji.

Mediacja może zakończyć się zawarciem wspólnie wypracowanej ugody, którą podpisują strony. Jeżeli strony zawarły ugodę przed mediatorem, ugodę zamieszcza się w protokole albo załącza się do niego.
W razie mediacji ze skierowania sądu oraz w przypadku mediacji pozasądowej i wystąpienia przez stronę do sądu z wnioskiem o zatwierdzenie ugody zawartej przed mediatorem, mediator składa protokół w sądzie.Zatwierdzona przez sąd ugoda ma moc prawną ugody zawartej przed sądem i kończy postępowanie.Sąd nie zatwierdzi ugody, w całości lub części, jeżeli ugoda jest sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa, a także gdy jest niezrozumiała lub zawiera sprzeczności.Jeśli ugoda, której nadano klauzulę wykonalności nie została wykonana, można skierować jej wykonanie do egzekucji komorniczej. przypadku braku ugody, strony mogą dochodzić swoich praw w postępowaniu sądowym.